Wybitni i sławni absolwenci
Prof. dr hab. Janusz Krause (1939 – 2007)
Urodził się w roku 1939, liceum ukończył w 1957 r. Po maturze miał roczną przygodę z WAM (Wojskową Akademią Medyczną) w Łodzi. Za samowolny wyjazd na pogrzeb swego dziadka, otrzymał karę dyscyplinarną. Na uczelnię nie powrócił i resztę zasadniczej służby wojskowej odbył w zwyczajnej jednostce. Po obyciu służby wojskowej podjął studia na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, które ukończył w 1965 roku i pozostał na uczelni jako nauczyciel akademicki. Utworzył pierwszą w Europie (może na świecie?) Pracownię Konserwacji Metali. Według dostępnych danych był pierwszym na świecie specjalistą od konwisarstwa. Jego praca polegała na renowacji, przywracaniu dawnej świetności licznych zabytków wykonywanych z cyny i matali kolorowych. Przed wiekami panował zwyczaj pochówku przedstawicieli rodów magnackich, królów i władców właśnie w sarkofagach wykonywanych z cyny. Z upływem czasu sarkofagi i inne rękodzieła artystyczne wykonywane z metali ulegały powolnej korozji i dewastacji. W Polsce samych sarkofagów jest około 50, wszystkie były pod opieką profesora. Cały czas prowadził badania naukowe i osobiście zajmował się renowacją zabytków. Stopień doktora otrzymał w 1974, tytuł profesora w 1999 roku. Z czasem stał się ekspertem na miarę światową od konserwacji i renowacji zabytków wykonywanych z cyny i stopów metali kolorowych. Był autorem licznych ekspertyz, sprawował często bezpośredni nadzór konserwatorski nad zabytkami poza granicami : we Francji, Serbii, Słowacji, na Węgrzech, Rosji a nawet w Kambodży. Uratował przed całkowitą dewastacją m. innymi warszawskie pomniki : Adama Mickiewicza, ks. Józefa Poniatowskiego, Fryderyka Chopina, wiele metalowych elementów zabytków Płocka, Torunia. Zajął się także pomnikiem naszej wrzesińskiej damy – Marii Konopnickiej, przywracając jej dawną świetność. W gabinecie dyrektora wrzesińskiego liceum dumnie stoi popiersie patrona szkoły Henryka Sienkiewicza. Wykonane pierwotnie z gipsu zostało przypadkowo poważnie uszkodzone. Znalazło się jednak w rękach profesora, który nie tylko posklejał popiersie, dodatkowo pokrył powłoką metalową (specjalnym stopem z dodatkiem miedzi). Popiersie zamierzał profesor wręczyć osobiście dyrektorowi Zenonowi Suchorskiemu podczas uroczystości 50 lecia uzyskania matury (1957 – 2007). W życiu można, a nawet trzeba mieć plany, jednak o ich realizacji decyduje ktoś inny. Paradoksalne, gdyby nie pogrzeb dziadka, Janusz Krause byłby pułkownikiem – lekarzem, a nie znanym na całym świecie specjalistą od renowacji i konserwacji zabytków z metali. Podczas uroczystości 50 lecia odnowionego Henryka Sienkiewicza wręczył dyrektorowi Roman Tutak, jego największy przyjaciel, który w wolnych chwilach pomagał swemu koledze w przywracaniu wielu, wielu zabytkom dawnej świetności.
Opracowanie – kolega szkolny i licealny Janusza Krause. Autor, przy pisaniu tekstu posłużył się treścią artykułu „Majestat sarkofagów” autorstwa Stańczyk. (Wiadomości Wrzesińskie, 15. czerwca 2007r). Zdjęcia też z Wiadomości Wrzesińskich.
Piotr Pierański, profesor doktor habilitowany
Urodził się w 1946 roku w Liskowie k. Kalisza. Z Wrześnią związał się przez ojca, który został tu dyrektorem Technikum
Weterynaryjnego. Zainteresowania naukowe wykazywał już w liceum wrzesińskim,
w którym razem ze swoim bratem bliźniakiem zdał maturę w 1963 roku.
W 1969 roku uzyskał magisterium na Wydziale Fizyki i Chemii UAM i wybrał karierę
naukową, podejmując pracę w Instytucie Fizyki Molekularnej PAN w Poznaniu.
Tu w 1974 roku uzyskał doktorat, a w 1985 roku w Instytucie Fizyki Jądrowej
w Krakowie habilitację. W latach 80. odbył intensywne staże w zagranicznych
ośrodkach naukowych. W 1994 roku uzyskał tytuł profesora. Przedmiotem jego
zainteresowań naukowych jest teoria węzłów oraz problematyka kryształów
konforemnych. Od 1996 roku jest pracownikiem naukowym Politechniki Poznańskiej,
prowadzi też pracę dydaktyczną ze studentami.
Paweł Pierański, profesor doktor habilitowany
Urodził się w 1946 roku w Liskowie k. Kalisza. Naukę szkolną rozpoczął już we Wrześni, dokąd przeprowadziła się jego rodzina.
W 1959 roku ukończył tu Szkołę Podstawową nr 2, a potem – w 1963 – liceum
ogólnokształcące. Podobnie jak brat już w szkole wykazywał zainteresowania
naukowe i dlatego, po uzyskaniu magisterium na Wydziale Fizyki i Chemii Uniwersytetu
im. A. Mickiewicza w Poznaniu, podjął pracę naukową na Politechnice
Poznańskiej. W 1971 roku przeniósł się na Uniwersytet Paris-Sud, gdzie uzyskał
doktorat. Pozostał we Francji, gdzie w Laboratorium Fizyki Ciała Stałego w Orsay
jest profesorem, specjalistą w dziedzinie ciekłych kryształów, światowym autorytetem
w tej dziedzinie.
Janusz Gołaski, profesor doktor habilitowany
Urodził się w 1929 roku. Maturę w liceum wrzesińskim zdał w 1950 roku. Ukończył studia na Wydziale Geodezji i Kartografii
Politechniki Warszawskiej. Po studiach pracował m.in. w Katedrze Geode204
Państwowe Gimnazjum i Liceum we Wrześni w czasach PRL (1945-1989)
zji Akademii Rolniczej w Poznaniu i z tą uczelnią związał swą dalszą karierę. Tu
w 1964 roku uzyskał doktorat, a w 1970 roku habilitację. W 1988 roku uzyskał
tytuł profesora. Zajmuje się naukowo historią i teorią mapy, badaniem zmian
środowiska na podstawie źródeł kartograficznych oraz opracowywaniem nazw
miejscowych na mapach. Na macierzystej uczelni pełnił funkcję kierownika Katedry
Geodezji.
Wiesława Salwa-Żurawska, profesor doktor habilitowany nauk medycznych
Urodziła się w 1933 roku we Wrześni, jako córka adiutanta 68 pp Aleksandra Salwy i Marii z Rajewiczów.
W czasie okupacji uczęszczała na tajne komplety, co umożliwiło jej zdanie matury
w liceum wrzesińskim już w 1950 roku. W 1955 roku ukończyła studia medyczne
w Poznaniu. W 1961 roku uzyskała doktorat na Akademii Medycznej
w Poznaniu, a w 1968 roku habilitację. Tytuł profesorski uzyskała w 1977 roku.
Jako naukowiec na Akademii Medycznej w Poznaniu zajmuje się przede wszystkim
diagnostyką jak i opracowaniem naukowym patomorfologii chorób nerek
oraz patomorfologii nowotworów, jako wykładowca histopatologią. W latach
1990–2002 była kierownikiem Katedry Patomorfologii Klinicznej Akademii Medycznej
w Poznaniu.
Eugeniusz Ziętek, profesor doktor habilitowany nauk medycznych (1930-2006)
Urodził się w roku 1930 we Wrześni. Maturę w liceum wrzesińskim zdał w 1950 roku, po czym kolejno ukończył dwa fakultety – w 1954 roku stomatologię na Akademii Medycznej w Poznaniu
i medycynę w 1959 roku na Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie. Po
studiach odbył 2-letnią służbę wojskową jako lekarz, a później rozpoczął pracę
w Klinice Otolaryngologii PAM, przechodząc wszystkie szczeble kariery naukowej.
Doktorat uzyskał w 1970 roku, habilitację w 1980 roku, profesorem tytularnym
został w 1995 roku, a zwyczajnym w 1996 roku. W latach 1986–2002
był kierownikiem Kliniki Otolaryngologicznej PAM. Opublikował ponad 200 prac
naukowych, odbył staże zagraniczne w USA, Francji i Niemczech. Był członkiem
honorowym Polskiego Towarzystwa Otolaryngologów i Chirurgów Głowy i Szyi,
wpisany został do Księgi Naukowców przełomu XX i XXI wieku.
Leszek Gołaski, profesor doktor habilitowany (1933-2011)
Urodził się w 1933 roku w Szczytnikach Czerniejewskich. Po maturze w liceum wrzesińskim w latach 1951-1955 studiował na
Wydziale Mechanicznym Politechniki Wrocławskiej. Jeszcze jako student związał
się zawodowo z tą uczelnią, przechodząc szczeble kariery od asystenta do docenta.
W latach 1960–1965 pracował równocześnie w Centrum Badawczo-Rozwojowym Przemysłu Węgla Brunatnego we Wrocławiu. W 1986 roku przeszedł do pracy na Politechnice Świętokrzyskiej w Kielcach, gdzie przez dwie kadencje był prorektorem, a przez kolejne dwie prodziekanem na Wydziale Budownictwa.
Na tym wydziale utworzył Katedrę Wytrzymałości Materiałów. W 1993 roku uzyskał tytuł profesora. Naukowo zajmował się wytrzymałością materiałów niejednorodnych, kierował badaniami nad wytrzymałością metali w niskich temperaturach. Brał udział w europejskim programie badawczym
zmierzającym do zwiększenia trwałości mostów.
Zbigniew Dworecki, profesor doktor habilitowany
Urodził się w 1932 roku w Witkowie. Naukę szkolną rozpoczął w Witkowie, tam też spędził z rodziną okupację
hitlerowską. Liceum rozpoczął w Gnieźnie, ale po służbowym przeniesieniu
ojca ukończył, w 1952 roku, liceum wrzesińskie. W latach 1952-1955 odbył
służbę wojskową i pracował jako robotnik. Maturę zdał w 1955 roku w Poznaniu,
po czym podjął studia historyczne na UAM. Po uzyskaniu magisterium
pozostał na uczelni na Wydziale Filozoficzno-Historycznym w Katedrze
Historii Polski XIX i XX wieku. W 1966 roku uzyskał doktorat, a w 1976 roku
habilitację. Pracuje w Instytucie Historii UAM w Poznaniu prowadząc wykłady
oraz seminaria z najnowszej historii Polski. Posiada poważny dorobek
naukowy z zakresu historii XIX i XX wieku i socjologii. Jest członkiem towarzystw
naukowych. W 1991 roku został profesorem UAM, a w 1995 roku uzyskał
tytuł profesora.
Ireneusz Pawlak, ksiądz profesor doktor habilitowany
Urodził się w 1935 roku we Wrześni. Po maturze przez rok w pracował w PZGS Września, po czym wstąpił do Wyższego
Seminarium Duchownego w Gnieźnie i w 1960 roku otrzymał święcenia
kapłańskie. Po krótkim wikariacie w Pleszewie podjął specjalistyczne studia
z zakresu muzyki i muzykologii na KUL-u, gdzie uzyskał magisterium. W latach
1965-1970 był dyrektorem Chóru Katedralnego w Gnieźnie i wykładowcą
w tamtejszym seminarium. W roku 1970 powrócił na KUL jako pracownik
naukowy i tam uzyskał doktorat i habilitację z zakresu muzyki kościelnej. Od
1995 roku jest profesorem. Jego dorobek naukowy obejmuje około 200 publikacji,
jest też autorem pieśni kościelnych opublikowanych w autorskim zbiorze.
Na KUL-u prowadzi również chór Schola Gregoriana. Jest członkiem m.in. Związku Kompozytorów Polskich.
Marek Kraska, profesor doktor habilitowany
Urodził się w 1936 roku w Pyzdrach. Po maturze w liceum wrzesińskim w 1954 roku pracował zawodowo i uczył się w szkole
pomaturalnej. W latach 1961–66 odbył studia biologiczne na UAM, po czym pozostał
na uczelni jako pracownik naukowy na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi.
W 1973 roku uzyskał doktorat, a w 1987 habilitację, specjalizując się w biologii
środowiska wodnego, w tym szczególnie jezior lobeliowych występujących na
Pojezierzu Pomorskim. W 1991 roku został profesorem UAM, a 1994 roku uzyskał
tytuł profesorski. Jest kierownikiem Zakładu Ochrony Wód przy Wydziale
Biologii UAM. Jego dorobek naukowy obejmuje około 150 publikacji. Jest członkiem
krajowych i zagranicznych towarzystw naukowych.
Jerzy Sowiński, profesor doktor habilitowany nauk medycznych
Urodził się w 1941 roku w Gdańsku, ale po wojnie zamieszkał z matką i bratem (Niemcy zamordowali ojca) w Czeszewie,
pow. wrzesiński. Tam ukończył szkołę podstawową, a potem w 1958
roku liceum wrzesińskie. Po maturze podjął studia na Akademii Medycznej
w Poznaniu, a po ich ukończeniu, pracę lekarza, specjalizując się w endokrynologii.
W 1970 roku został pracownikiem naukowym poznańskiej AM,
gdzie w 1975 roku uzyskał doktorat, a w 1988 roku habilitację. W 1992 roku
uzyskał tytuł profesora i kierownictwo Kliniki Endokrynologii Instytutu
Chorób Wewnętrznych Akademii Medycznej w Poznaniu. W latach 90. pełnił
też funkcje prodziekana Wydziału Lekarskiego i prorektora AM. W dorobku
naukowym posiada około 250 publikacji. Oprócz pracy lekarza jest
wykładowcą AM. Jest też jednym z niewielu specjalistów w zakresie medycyny
nuklearnej.
Laura Spychaj-Wołowicka, profesor doktor habilitowany nauk medycznych
Urodziła się w 1932 roku
w Cieślach Wielkich w powiecie wrzesińskim. Po maturze wstąpiła na Wydział
Lekarski Uniwersytetu Poznańskiego. Uczelnię tę ukończyła w roku 1957 i z nią
związała później swe życie zawodowe i naukowe. Jako specjalizację wybrała anestezjologię
i intensywną terapię. Oprócz pracy lekarza ratującego życie i leczącego
pacjentów w krytycznym okresie choroby lub po wypadku, jest też nauczycielem
akademickim na AM w Poznaniu, gdzie pełniła również funkcję dziekana.
Była też kierownikiem Kliniki Intensywnej Opieki Medycznej i Leczenia Bólu AM.
Opublikowała ponad 350 prac naukowych. Jest członkiem międzynarodowych
organizacji medycznych.
Włodzimierz Dolata, profesor doktor habilitowany
Urodził się w 1942 roku we Wrześni. Naukę szkolną rozpoczął po wojnie w SP nr 3, a zakończył maturą w liceum wrzesińskim,
w roku 1960. Po studiach w Wyższej Szkole Rolniczej w Poznaniu uzyskał w 1965
roku dyplom magisterski i rozpoczął pracę jako technolog w Zakładach Mięsnych
w Gnieźnie. Po dwóch latach wrócił na uczelnię na Wydział Technologii Żywności
i tu rozpoczął pracę naukową, w wyniku której uzyskał w 1975 roku doktorat.
W 1992 roku uzyskał stopień doktora habilitowanego nauk rolniczych. W latach
80. i 90. pełnił różne funkcje kierownicze w AR w Poznaniu, m.in. Prodziekana d.s.
Nauki na Wydziale Technologii Żywności. Jego specjalnością naukową jest technologia
i chemia żywności pochodzenia zwierzęcego. W 1999 roku uzyskał tytuł profesora
nadzwyczajnego, a w 2002 roku profesora zwyczajnego.
Bogdan Walczak, profesor doktor habilitowany
Urodził się w 1942 roku w Miłosławiu. Naukę szkolną rozpoczął w SP w Miłosławiu, a zakończył w 1960 roku maturą w liceum
we Wrześni. Po studiach polonistycznych na UAM w Poznaniu, pozostał
na uczelni, rozpoczynając w ten sposób karierę naukową od asystenta stażysty.
W 1974 roku uzyskał doktorat, a w 1991 roku habilitację. Jego specjalnością naukową
jest językoznawstwo polonistyczne i slawistyczne. W 1995 roku uzyskał
tytuł profesora. W latach 1993-99 był Dziekanem Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej,
a od 1999 roku Prorektorem UAM. Oprócz pracy naukowej i dydaktycznej
na uniwersytecie – wykłady z historii języka i gramatyki historycznej – pracuje
w Komitecie Językoznawstwa PAN, jest też członkiem towarzystw naukowych.
W swym dorobku posiada ponad 500 publikacji naukowych i popularno-naukowych,
w tym współautorstwo „Słownika gwary miejskiej Poznania”.
Juliusz Pernak, profesor doktor habilitowany inżynier
Urodził się w roku 1949 we Wrześni. Po maturze podjął studia na Wydziale Technologii i Inżynierii Politechniki Śląskiej.
Ukończył je w 1971 roku, a już w 1975 roku uzyskał doktorat na Wydziale Chemicznym
Politechniki Poznańskiej, w 1983 roku natomiast stopień doktora habilitowanego
na Wydziale Chemicznym Politechniki Wrocławskiej. Od 1994
roku jest profesorem. Największe osiągnięcia naukowe posiada w dziedzinie
syntezy nowych związków organicznych czynnych biologicznie, w jego dorobku
znajduje się kilkanaście opracowań i ekspertyz dla przemysłu chemicznego,
w tym także zagranicznego, posiada też patenty polskie i zagraniczne. Współpracuje
z zagranicznymi instytutami i uczelniami, jest członkiem krajowych
i zagranicznych towarzystw naukowych. Pełnił funkcję dziekana Wydziału Technologii
Chemicznej PP.
Marian Kowalczyk, profesor doktor habilitowany inżynier (1935-2002)
Urodził się we Wrześni
w rodzinie nauczycielskiej. Po maturze odbył studia na Politechnice Poznańskiej,
uzyskując dyplom magistra inżyniera mechanika. W 1958 roku rozpoczął pracę
zawodową w HCP Poznań, później związał się z Politechniką Poznańską, gdzie
przeszedł wszystkie szczeble kariery nauczyciela akademickiego – od asystenta
do profesora. Działalność naukową i dydaktyczną skupił wokół problematyki
silników wysokoprężnych, z tego też zakresu uzyskał stopnie doktora i doktora
habilitowanego oraz opublikował blisko 200 prac naukowych, w tym patentów.
Aktywnie pracował w rozmaitych organizacjach naukowych, w tym PAN-ie oraz
współpracował z krajowymi i zagranicznymi ośrodkami naukowymi i przemysłowymi.
Zmarł w 2002 roku w Poznaniu i tam został pochowany.
Eugeniusz Wąsiewicz, profesor doktor habilitowany (1934-2000)
Urodził się w Miłosławiu.
Po maturze podjął studia na Akademii Medycznej w Poznaniu. Z wykształcenia
był lekarzem chirurgiem i przez wiele lat pracował pod kierunkiem sławnego
chirurga poznańskiego R. Drewsa. Z tego zakresu uzyskał doktorat i habilitację.
Od połowy lat 70. poświęcił swą pracę sprawom społeczno-organizacyjnym
medycyny. W tej dziedzinie jest autorem ponad 130 prac naukowych, w tym
monografii i podręczników w języku polskim i obcym. W 1987 roku został profesorem,
a w 1994 roku dyrektorem Instytutu Medycyny Społecznej Akademii
Medycznej w Poznaniu. Był również przewodniczącym Sądu Lekarskiego Wielkopolskiej
Izby Lekarskiej. Zmarł nagle latem 2000 roku w Poznaniu i tam został
pochowany.
Jan Czerniak, ksiądz biskup (1906-1999)
Urodził się 21 grudnia w Sokolnikach, w powiecie wrzesińskim, w rodzinie chłopskiej Stanisława i Anny z d. Staniak.
W 1918 roku podjął naukę w pruskim jeszcze progimnazjum we Wrześni, maturę
zdał tutaj w 5. z kolei roczniku maturzystów. Po maturze podjął studia
medyczne, ale już w 1927 roku wstąpił do Seminarium Duchownego w Gnieźnie,
gdzie studiował filozofię, a od 1929 roku teologię w seminarium poznańskim.
W 1932 roku uzyskał święcenia kapłańskie z rąk ks. Kardynała Prymasa
Augusta Hlonda. Prace duszpasterską rozpoczął od wikariatu w Strzelnie.
W 1938 roku został powołany na asystenta kościelnego Katolickiego Stowarzyszenia
Młodzieży Żeńskiej. Na początku okupacji hitlerowskiej umieszczony
został w obozie przejściowym w Kazimierzu Biskupim, skąd jeździł leczyć chorobę
płuc do pobliskiego Konina. Choroba ta uratowała go od obozu koncentracyjnego.
Latem 1940 roku uzyskał zgodę okupanta na wyjazd do GG, gdzie
mieszkał początkowo w Radomiu, a później w Wysokim Kole k. Puław. W lutym
1945 roku przyjechał do Inowrocławia i od władz duchownych otrzymał
parafię Smogulec-Chojna-Jaktorowo. W 1947 roku podjął pracę w Kurii Metropolitalnej
w Gnieźnie, w tym samym roku został też mianowany kanonikiem.
28 grudnia 1958 roku został mianowany biskupem pomocniczym archidiecezji
gnieźnieńskiej. Sakrę biskupią otrzymał 2 lutego 1959 roku z rąk ks. Kardynała
Prymasa Stefana Wyszyńskiego. Od 1 stycznia 1989 roku przeszedł na
emeryturę i mieszkał w Gnieźnie. Zawsze utrzymywał żywy kontakt z wrzesińskim
liceum, uczestnicząc w zjazdach absolwentów od 1947 roku począwszy
na 1994 roku kończąc. Kilka miesięcy przed śmiercią, w listopadzie 1998 roku,
poświęcił trzeci szkolny sztandar. 2 lutego 1999 roku obchodził 40-lecie sakry
biskupiej. Zmarł następnego dnia i pochowany został na cmentarzu Św. Piotra
w Gnieźnie. W pogrzebie uczestniczyła delegacja wrzesińskiego liceum z poświęconym
przez biskupa sztandarem.
Zbigniew Kiernikowski, ksiądz biskup doktor habilitowany
Urodził się 2 lipca 1946 roku w Szamarzewie, w parafii Sokolniki, w powiecie wrzesińskim. Tam też uczęszczał
do szkoły podstawowej, a od 1960 roku do Liceum Ogólnokształcącego we
Wrześni, gdzie w 1964 roku zdał maturę. W tym samym roku wstąpił na Politechnikę
Poznańską, ale po zaliczeniu I roku podjął studia w Seminarium Duchownym
w Gnieźnie. 6 czerwca 1971 roku uzyskał święcenia kapłańskie. Pracę
duszpasterską rozpoczął w Trzemesznie, ale już w 1972 roku podjął studia biblijne w Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie. W 1976 roku uzyskał licencjat
nauk biblijnych, po czym studiował jeszcze w Wyższej Szkole Filozoficzno-
Teologicznej we Frankfurcie na Menem oraz na Uniwersytecie w Monachium.
W 1981 roku uzyskał doktorat nauk biblijnych w Papieskim Instytucie Biblijnym.
Po powrocie do Polski był w latach 1981-1986 wykładowcą w Seminarium
Duchownym w Gnieźnie, gdzie w latach 1982-86 pełnił też funkcję wicerektora.
W 1987 roku został rektorem Papieskiego Instytutu Polskiego w Rzymie.
Od tego też roku prowadził wykłady na Papieskim Uniwersytecie „Urbaniana”
w Rzymie, a od 1989 roku na Papieskim Uniwersytecie św. Tomasza z Akwinu
„Angelicum”. W tymże 1989 roku został wyniesiony do godności kapelana papieskiego,
a w 1998 roku prałata papieskiego. Od 2001 roku był postulatorem
w pierwszym etapie procesu beatyfikacyjnego ks. Jerzego Popiełuszki. W tym
samym czasie uzyskał habilitację. 28 marca 2002 roku papież Jan Paweł II ustanowił
go biskupem ordynariuszem diecezji siedleckiej. Sakrę biskupią otrzymał
w Rzymie w kwietniu 2002 roku.